ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΔΕΡΜΑΤΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα
- Μελάνωμα
- Σάρκωμα
Ο καρκίνος του δέρματος είναι ο συχνότερος καρκίνος στον άνθρωπο. Η αιτιολογία του καρκίνου του δέρματος είναι πολυπαραγοντική, αλλά καθοριστικό ρόλο παίζει η ηλιακή ακτινοβολία.
Συμπτώματα και σημεία που ενδεχομένως να σημαίνουν την κακοήθη εξαλλαγή μιας δερματικής βλάβης:
- Ταχεία εμφάνιση μιας δερματικής βλάβης.
- Αλλαγή μιας προϋπάρχουσας δερματικής βλάβης.
- Εξέλκωση
- Κνησμός
- Αιμορραγία
- Πόνος
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC) είναι ο συχνότερος τύπος των καρκινωμάτων του δέρματος. Σε ποσοστό 75% εντοπίζεται στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου. Παρότι έχει χαρακτηριστικά κακοήθους όγκου δε δίνει μεταστάσεις αλλά διηθεί μόνο τοπικά. Διακρίνεται σε οζώδες-ελκωτικό (με τυπική «μαργαριταροειδή» όψη με επιφανειακά αγγεία), επιφανειακώς επεκτεινόμενο, σκληροδερμικό και μελαχρωματικό.
Η αντιμετώπισή του συνίσταται στη χειρουργική αφαίρεση της βλάβης επί υγειών ορίων, στην ιστολογική εξέταση της βλάβης και στην επανόρθωση της. Συνιστάται μακροχρόνια μετεγχειρητική παρακολούθηση για την έγκαιρη αναγνώριση υποτροπών.
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC) είναι ο δεύτερος συχνότερος κακοήθης όγκος του δέρματος. Εντοπίζεται συνήθως στις εκτεθειμένες περιοχές του δέρματος (κεφαλή, τράχηλος και άκρα) και εμφανίζεται ως ερυθρό οζίδιο με υπερκερατωτικά στοιχεία ή ως εξέλκωση που δεν επουλώνεται. Γενικά είναι κακοηθέστερο από το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, αναπτύσσεται γρηγορότερα και δίνει μεταστάσεις στους επιχώριους λεμφαδένες σε ποσοστό 5-10%.
Η αντιμετώπισή του συνίσταται στη χειρουργική αφαίρεση της βλάβης επί υγειών ορίων, στην ιστολογική εξέταση της βλάβης και στην επανόρθωση της. Συνιστάται μακροχρόνια μετεγχειρητική παρακολούθηση για την έγκαιρη αναγνώριση υποτροπών και μεταστάσεων.
Το μελάνωμα είναι η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος. Είναι κακοήθης όγκος των μελανοκυττάρων που δύναται να εμφανιστεί εκ νέου (πλειονότητα των περιπτώσεων) ή σε προϋπάρχουσα βλάβη, όπως οι δυσπλαστικοί σπίλοι και οι γιγαντιαίοι μελαχρωματικοί σπίλοι. Είναι επιθετικός όγκος και δίνει συχνά μεταστάσεις στους επιχώριους λεμφαδένες. Βασικός αιτιολογικός παράγοντας είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία και μάλιστα η βραχυχρόνια εντατική έκθεση σε μικρή ηλικία. Ιδιαίτερη ευαισθησία εμφανίζουν τα άτομα με ανοιχτό χρώμα δέρματος, φακίδες, ανοιχτόχρωμα μάτια και μαλλιά.
Κλινικά εμφανίζεται με τις εξής μορφές: επιπολής επεκτεινόμενο, οζώδες, επί κακοήθους φακής, των άκρων και των βλεννογόνων, αταξινώμητο. Ιστολογικά ταξινομείται σύμφωνα με το πάχος διήθησης (κατά Breslow).
Η αρχική αντιμετώπιση κάθε βλάβης ύποπτης για μελάνωμα είναι η εκτομή της και η διενέργεια ιστολογικής εξέτασης. Επί επιβεβαίωσης της διάγνωσης και αναλόγως πάλι του πάχους διήθησης συνιστάται περαιτέρω εκτομή. Σε περιπτώσεις διηθημένων λεμφαδένων επιβάλλεται λεμφαδενικός καθαρισμός. Σε προχωρημένα στάδια χρησιμοποιείται συμπληρωματική θεραπεία με ιντερφερόνη, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία. Συνιστάται μακροχρόνια μετεγχειρητική παρακολούθηση για την έγκαιρη αναγνώριση υποτροπών και μεταστάσεων.
Τα σαρκώματα είναι κακοήθεις όγκοι που παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία ιστολογικών χαρακτήρων και κακοήθειας. Διακρίνονται σε δερματοϊνοσαρκώματα, ινοσαρκώματα, αγγειοσαρκώματα, λιποσαρκώματα, ραβδομυοσαρκώματα, λειομυωσαρκώματα και κακοήθη ινώδη ιστιοκυττώματα. Η αντιμετώπιση τους περιλαμβάνει χειρουργική εκτομή, λεμφαδενικό καθαρισμό, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Το ποσοστό μετεγχειρητικών υποτροπών είναι ιδιαίτερα υψηλό.
